An Dương vương 安陽王 | |||||
---|---|---|---|---|---|
Vua nước ta | |||||
![]() Điêu tương khắc tượng An Dương Vương giương nỏ thần ở hướng dẫn tàng Mỹ thuật Tp.HCM | |||||
Quốc vương vãi nước Âu Lạc | |||||
Tại vị | 257 - 208 TCN/208 - 179 TCN[1] | ||||
Tiền nhiệm | Sáng lập triều đại | ||||
Kế nhiệm | Triều đại sụp đổ | ||||
Thông tin yêu chung | |||||
Mất | 179 TCN[1] | ||||
Thê thiếp | Thục Nương | ||||
Hậu duệ | Mỵ Châu | ||||
| |||||
Tước hiệu | An Dương vương vãi (?) | ||||
Thân phụ | Thục Chế | ||||
Thân mẫu | ? |
Loạt bài Lịch sử Việt Nam |
![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
An Dương Vương (chữ Hán: 安陽王), thương hiệu thiệt là Thục Phán Thân (蜀审判体),[2] là kẻ lập nên nước Âu Lạc, sông núi loại nhì nhập lịch sử dân tộc nước ta sau sông núi Văn Lang. Niên đại trị vì như thế của An Dương Vương được những tư liệu ghi không giống nhau. Sử cũ như Đại Việt sử ký toàn thư, Khâm quyết định Việt sử Thông giám cương mục nhận định rằng thời hạn ông thực hiện vua Âu Lạc kéo dãn dài 50 năm, kể từ 257 TCN cho tới 208 TCN.[3] Các sử gia tân tiến địa thế căn cứ nhập Sử ký Tư Mã Thiên là tư liệu sát thời đại nước Âu Lạc nhất, nhận định rằng An Dương Vương và nước Âu Lạc tồn bên trên kể từ khoảng chừng 208 TCN cho tới 179 TCN, tức là sát 30 năm.[4]
Sử liệu[sửa | sửa mã nguồn]
Vào thời kỳ Hồng Bàng cách đó 2.300 năm, ở vùng Bắc Sở và phía Tây tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) với những cỗ tộc người Âu Việt sinh sống đan xen với những người Lạc Việt. Nhà nước Văn Lang tự Hùng Vương hàng đầu thống trị người Lạc Việt. Thục Phán là vua người Âu Việt, sau một cuộc xung đột (sử sách ko ghi rõ rệt chi tiết), ông vẫn vượt qua Hùng Vương, thống nhất nhì tộc Âu Việt và Lạc Việt nhập công cộng 1 triều đình. Ông thay đổi quốc hiệu trở thành Âu Lạc, xưng là An Dương Vương, đóng góp đô bên trên Phong Khê (nay là vùng Cổ Loa, thị xã Đông Anh, Hà Nội).
Sử kí Tác ẩn[5] ghi chép thời Nhà Đường – Tư Mã Trinh (679-732) biên soạn, dẫn Quảng châu kí chép:
- “Quận Giao Chỉ với ruộng Lạc, dân coi nước thủy triều tăng lên giảm xuống tuy nhiên thực hiện ăn ở ruộng ấy nên được sắp xếp thương hiệu là kẻ Lạc. Có những chức Lạc Vương – Lạc hầu, những thị xã tự động đặt điều chức Lạc tướng mạo treo ấn đồng dải xanh rớt, tức là chức Lệnh-Trưởng thời nay vậy. Sau bại con cái vua Thục rước quân tiến công Lạc Hầu, tự động xưng là An Dương Vương, trị ở thị xã Phong Khê.
Cựu Đường thư (viết thời Hậu Tấn – Lưu Hú biên soạn, năm 945 SCN)[6] dẫn Nam triều công nghiệp thao diễn chí (viết thời Lưu Tống, 420 – 479) chép:
- “Đất quận Giao Chỉ cực kỳ phì nhiêu, xa xưa với quân trưởng gọi là Hùng Vương, phụ tá là Hùng Hầu... vua Thục rước phụ vương vạn chiến sĩ tiến công khử Hùng Vương chuồn. Vua Thục nhân bại mang lại con cái bản thân thực hiện An Dương Vương, trị khu đất Giao Chỉ".
Đến thế kỷ đôi mươi, thẻ ngọc "An Dương hành bảo" được nhìn thấy ở thành phố Hồ Chí Minh Quảng Châu Trung Quốc nằm trong cương vực nước Nam Việt thời cổ. Đây là chiến lợi phẩm Khi Nam Việt sở hữu được Âu Lạc nên mới nhất xẻ được ở Quảng Châu Trung Quốc. Phát hiện tại khảo cổ này vẫn minh chứng biên chép nhập cổ sử là đúng đắn, xác nhận rằng An Dương Vương và sông núi Âu Lạc là với thiệt.
Có ca dao:
“ |
Ai về qua quýt thị xã Đông Anh |
” |
Nghi vấn[sửa | sửa mã nguồn]
Bộ sử nhiều năm nhất và sát thời An Dương Vương nhất là Sử ký Tư Mã Thiên chỉ nhắc cho tới nước Âu Lạc[7] tuy nhiên ko nhắc cho tới An Dương Vương. Cựu Đường thư (Hậu Tấn – Lưu Hú biên soạn năm 945 SCN) và Nam Việt chí (viết thời Lưu Tống 420 – 479) thì với nhắc cho tới An Dương Vương tuy nhiên ko ghi ví dụ bọn họ thương hiệu của ông, chỉ ghi "vua Thục rước phụ vương vạn chiến sĩ tiến công khử Hùng Vương chuồn. Vua Thục nhân bại mang lại con cái bản thân thực hiện An Dương Vương, trị khu đất Giao Chỉ". Như vậy cái brand name “Thục Phán” hoàn toàn có thể là ko đúng đắn, tuy nhiên đơn giản truyền thuyết đời sau đề ra nhằm dễ dàng ghi danh mang lại An Dương Vương.
Một số người còn đề ra fake thuyết rằng An Duơng Vương là loại dõi hoàng thất nước Thục cổ (nay nằm trong tỉnh Tứ Xuyên), sau khoản thời gian bị nước Tần xâm cướp thì tổ tiên của ông chạy xuống vùng Nam lập quốc. Tuy nhiên, trên đây đơn giản fake thuyết mang tính chất diễn dịch vô địa thế căn cứ, ko được tương hỗ vị ngẫu nhiên sử liệu hoặc bệnh cứ khảo cổ nào là.
Lập quốc[sửa | sửa mã nguồn]
Đại Việt Sử ký Toàn thư chép:
- Hùng Vương với người đàn bà sắc đẹp ấn tượng tên thường gọi là Mỵ Nương. Vua nước Thục nghe tin yêu, sai sứ cầu thơm. Vua Hùng ham muốn gả tuy nhiên Lạc Hầu can rằng: Thục ham muốn lấy việt nam, chỉ mượn giờ đồng hồ cầu thơm bại thôi. Không lấy được Mỵ Nương, Thục Vương căm dỗi, nhắn lại con cái con cháu nên khử Văn Lang tuy nhiên cướp lấy nước. Đời con cháu Thục Vương là Thục Phán Thân bao nhiêu phiên rước quân thanh lịch tiến công nước Văn Lang. Nhưng Hùng Vương với tướng mạo sĩ chất lượng tốt, vẫn vượt qua quân Thục. Hùng Vương nói: Ta với mức độ thần, nước Thục ko hoảng hồn hoặc sao? Bèn chỉ say sưa yến tiệc không phải lo ngại việc binh bị. Bởi thế, Khi quân Thục lại kéo thanh lịch tiến công nước Văn Lang, vua Hùng còn nhập cơn say. Quân Thục lại gần, vua Hùng trở tay ko kịp nên quăng quật chạy rồi nhảy xuống sông tự động tử. Tướng sĩ đầu sản phẩm. Thế là nước Văn Lang rơi rụng. Giáp Thìn, năm loại 1 [257 TCN], vua vẫn kiêm tính được nước Văn Lang, thay đổi quốc hiệu là Âu Lạc.[8]
Cựu Đường thư (Hậu Tấn – Lưu Hú biên soạn, 945 SCN), quyển 41, Chí 21, Địa lí 4, dẫn Nam Việt chí (viết thời Lưu Tống 420 – 479) chép:
- "Đất quận Giao Chỉ cực kỳ phì nhiêu, xa xưa với quân trưởng gọi là Hùng Vương, phụ tá là Hùng Hầu. Sau với vua Thục rước phụ vương vạn chiến sĩ tiến công khử Hùng Vương chuồn. Vua Thục nhân bại mang lại con cái bản thân thực hiện An Dương Vương, trị khu đất Giao Chỉ. Đất nước ấy ở phía sầm uất thị xã Bình Đạo thời nay. Thành nước ấy với chín vòng, chu vi chín dặm, dân bọn chúng sầm uất đúc".
Tục truyền rằng Khi đăng quang, Thục Phán Thân mới nhất 22 tuổi hạc và thực hiện vua được 50 năm.[9] Đại Việt sử ký toàn thư nhận định rằng ông thực hiện vua từ thời điểm năm 257 cho tới 208 TCN. Nhưng theo gót so sánh với Sử ký Tư Mã Thiên thì niên đại đúng đắn có lẽ rằng là khoảng chừng năm 208 cho tới 179 TCN.
Xem thêm: quốc hiểu á là ai
Thục Phán Thân sau khoản thời gian lấy được Văn Lang nhanh gọn lẹ ổn định quyết định quân team, treo bảng cầu hiền lành, những tù trưởng nằm trong Văn Lang cũ vẫn không thay đổi phục vụ, ông lấy hiệu là An Dương Vương, thay tên nước trở thành Âu Lạc, cỗ máy sông núi thời Âu Lạc không tồn tại nhiều thay cho thay đổi đối với cỗ máy sông núi thời Văn Lang. Đứng đầu nhập cỗ máy hành chủ yếu ở TW vẫn chính là Vua và Lạc hầu - Lạc tướng. Đứng đầu những cỗ vẫn chính là Lạc tướng. Đứng đầu những chiềng, chạ vẫn chính là Bồ chính. Tuy nhiên, ở thời An Dương Vương quyền bính của phòng nước cao hơn nữa và nghiêm ngặt rộng lớn. Vua với quyền thế rộng lớn trong công việc thống trị quốc gia.
Chống quân Tần[sửa | sửa mã nguồn]
Cùng thời kỳ này, mặt mũi Trung Hoa, Tần Thủy Hoàng sáp nhập sáu nước sau nhiều năm lếu láo chiến thời Chiến Quốc. Ông nối tiếp tham lam vọng xâm cướp Bách Việt, vùng khu đất đai của những cỗ tộc Việt ở phía phái nam Trung Quốc và bắc nước ta thời nay. Đạo quân xâm lăng mái ấm Tần tự Đồ Thư lãnh đạo vẫn lấn chiếm nhiều vùng khu đất của Bách Việt, nhập nhập cương vực Trung Hoa. Khi nhập cương vực phía Đông Bắc nước Âu Lạc, quân Tần bắt gặp nên cuộc kháng mặt trận kì của những người Việt tự Thục Phán Thân lãnh đạo.


Năm 218 trước Công vẹn toàn, Tần Thủy Hoàng kêu gọi 50 vạn quân chia thành năm đạo chuồn đoạt được Bách Việt. Để tiến thủ xuống miền Nam, chuồn sâu sắc nhập khu đất Âu Lạc, đạo quân loại nhất tự tướng mạo Sử Lộc lãnh đạo vẫn xẻ con cái kênh nối sông Lương (vùng An Hưng, Trung Quốc ngày nay) nhằm chở hoa màu. Nhờ vậy, Đồ Thư thống lĩnh vẫn nhập được khu đất Tây Âu, giết mổ tù trưởng Dịch Hu Tống (譯吁宋), cướp khu đất rồi tiến thủ nhập Lạc Việt. Mé bại chiến tuyến, Thục Phán Thân được những Lạc tướng mạo tôn vinh thực hiện lãnh tụ công cộng lãnh đạo cuộc kháng chiến này. Khi Đồ Thư rước quân tiến thủ sâu sắc nhập khu đất Âu Lạc, Thục Phán Thân chỉ huy dân chúng kháng giặc. Quân Tần tiếp cận đâu, dân Âu Lạc thực hiện vườn ko mái ấm rỗng cho tới bại. Quân Tần đại chiến trong không ít năm, Đồ Thư tổ chức triển khai tấn công-tiêu khử ko hiệu suất cao, dần dần rơi vào hoàn cảnh biểu hiện thiếu thốn hoa màu trầm trọng. Khi quân mái ấm Tần vẫn kiệt mức độ vì như thế thiếu thốn lương lậu, thì quân dân Âu Lạc tự Thục Phán Thân lãnh đạo mới nhất chính thức xuất trận, quân Tần ham muốn tiến thủ hoặc lùi đều bị người Âu Lạc bủa vây tập kích. Quân của Thục Phán Thân tiến công luyện kích bất thần và người sử dụng cung nỏ tiến công quân Tần. Đồ Thư thời điểm hiện nay mới nhất hối hận hận, ko biết chớp thời cơ, thiệt mạng nhập trận này. Mất công ty tướng mạo, quân Tần sợ hãi banh lối toá chạy về nước. Sử ký Tư Mã Thiên tế bào mô tả biểu hiện quân Tần khi bấy giờ như sau:
- Đóng binh ở khu đất vô dụng… Tiến ko được, thoái ko đoạn. Đàn ông khoác áo giáp, thiếu phụ nên vận chuyển, đau khổ ko sinh sống nổi. Người tao nên thắt cổ bên trên cây dọc lối. Người bị tiêu diệt coi nhau.
Theo Hoài Nam Tử, tướng mạo Đồ Thư bị giết mổ, quân Tần thây phơi bầy huyết chảy bao nhiêu mươi vạn, nước Tần nên lấy tù nhân bị lưu giày vò nhằm bổ sung cập nhật quân team.
Sau sát 10 năm kháng chiến, dân chúng Âu Việt giành được song lập. Thục Phán Thân gia tăng và kiến thiết lại quốc gia.
Xây trở thành Cổ Loa[sửa | sửa mã nguồn]


Sau thành công trước quân Tần, lừng danh của Thục Phán Thân vang vọng từng vùng. Một trong mỗi thủ lĩnh Văn Lang là Cao Lỗ, đã hỗ trợ An Dương Vương xây Thành Cổ Loa và sản xuất nỏ liên châu (bắn được rất nhiều mũi thương hiệu một phát).
Nhằm gia tăng tăng tài năng chống thủ quân sự chiến lược, Thục Phán Thân vẫn mang lại quân dân ngày tối xây đậy điệm Thành Cổ Loa, chuẩn bị mang lại trở thành trì nhiều tranh bị khiếp sợ. Ông rời khỏi mệnh lệnh mang lại cấp cho bên dưới rời khỏi mức độ đào tạo và huấn luyện mang lại hàng ngàn đấu sĩ ngày tối luyện phun nỏ. Còn bản thân thì thông thường giám sát luyện phun phía trên "Ngự xa cách đài". Sở cung Âu Lạc thời bấy giờ vang dội mọi chỗ là bất khả bại trận, được xưng tụng sánh ngang với kỵ mã mái ấm Tần, nỏ liên châu phát triển thành loại tranh bị thần dũng vô địch của nước Âu Lạc.
Theo truyền thuyết, trở thành xây rất nhiều lần tuy nhiên đều ụp. Sau với thần Kim Quy hiện thị lên, trườn xung quanh trườn lại nhiều vòng bên dưới thành tâm, lại người sử dụng kế tiếp hủy diệt yêu thương quái ác. Thục An Dương Vương bèn mang lại xây theo gót lốt chân Rùa vàng. Từ bại, trở thành xây ko ụp nữa. An Dương Vương cũng trở nên tân tiến thủy binh và mang lại sản xuất nhiều tranh bị lợi sợ hãi, tạo nên ưu thế quân sự chiến lược vững chãi mang lại Cổ Loa.
Di tích của trở thành Cổ Loa vẫn còn đó ghi lại cho tới ni, cơ hội trung tâm Hà Nội Thủ Đô khoảng chừng 20 km về phía hướng đông bắc. Đền thờ An Dương Vương nằm tại trung tâm di tích lịch sử này. Các phân tích khảo cổ học tập bên trên trên đây vẫn nối tiếp thực hiện sáng sủa tỏ những thời kỳ lịch sử dân tộc tuy nhiên trở thành vẫn trải qua quýt.
Sụp đổ[sửa | sửa mã nguồn]
Theo Sử ký Tư Mã Thiên, trong vòng thời hạn này 208 TCN - 207 TCN, quận úy Nam Hải là Nhâm Hiêu bị bệnh trở nặng rồi bị tiêu diệt, phó quyền mang lại cấp cho phó Triệu Đà. Triệu Đà nhân thời cơ bại giết mổ không còn những quan lại lại mái ấm Tần chỉ định ở Lĩnh Nam, chứa chấp quân lấn chiếm quận Quế Lâm, Tượng quận; tự động xưng Nam Việt vương vãi, đầu tiên ly khai ngoài mái ấm Tần. Để không ngừng mở rộng cương vực, Triệu Đà mang lại quân tiến công xuống Âu Lạc.
Theo truyền thuyết của những người Việt thì Triệu Đà người sử dụng kế tiếp nội con gián vị cuộc kết duyên đằm thắm đàn ông bản thân, Trọng Thủy, và đàn bà An Dương Vương là Mỵ Châu. Sau Khi bắt được kín quân sự chiến lược của An Dương Vương trải qua đàn ông, Triệu Đà vẫn thành công xuất sắc trong công việc đoạt được Âu Lạc, buộc An Dương Vương quăng quật chạy và nhảy xuống biển lớn tự động tử, kết giục thời kỳ An Dương Vương.
Cựu Đường thư (Hậu Tấn – Lưu Hú biên soạn, 945 SCN), quyển 41, Chí 21, Địa lí 4, dẫn Nam Việt chí (viết thời Lưu Tống, 420 – 479) chép:
- "Úy Đà đóng góp đô ở trở thành Phiên Ngu vạc binh thanh lịch tiến công. (An Dương) Vương với nỏ thần phun một vạc giết mổ một vạn quân Việt. Triệu Đà bèn hòa với vương vãi, rồi sai con cái bản thân thương hiệu là Thủy thực hiện con cái tin yêu. An Dương Vương rước đàn bà thương hiệu là Mị Châu gả mang lại Thủy, Thủy thấy được nỏ thần bèn bỏ chuồn. Kịp Khi quân Việt cho tới ngay tắp lự giết mổ An Dương Vương, cướp toàn quốc ấy".
Sách Khâm quyết định Việt sử Thông giám Cương mục chép dẫn theo gót sách Thái bình trả vũ ký, phần "Nam Việt chí" của Nhạc Sử mái ấm Lưu Tống:
Xem thêm: chồng cũ hòa minzy là ai
- An Dương Vương thống trị Giao Châu, Úy Đà rước quân thanh lịch tiến công. An Dương Vương với Cao Thông (Cao Lỗ) giúp sức, chế rời khỏi loại nỏ, phun một vạc giết mổ bị tiêu diệt quân [Nam] Việt hàng ngàn người, phun phụ vương vạc giết mổ cho tới phụ vương vạn. Triệu Đà hiểu ra nguyên cớ, ngay tắp lự lùi về đóng góp ở Vũ Ninh, rồi mang lại con cái là Trọng Thủy thanh lịch thực hiện tin yêu, van hòa hảo cùng nhau. Về sau, An Dương Vương đối đãi với Cao Thông ko được hậu, Cao Thông vứt đi. An Dương Vương với người đàn bà là Mỵ Châu, thấy Trọng Thủy đẹp mắt trai, ngay tắp lự bị rung động. Về sau, Trọng Thủy dỗ dành Mỵ Châu đòi hỏi coi nỏ thần, Mỵ Châu rước mang lại coi. Trọng Thủy nhân đấy bẻ hỏng loại lẫy nỏ, rồi tức thì sai người ruổi về đưa tin mang lại Triệu Đà. Triệu Đà lại rước quân thanh lịch tập kích. Khi quân Triệu kéo cho tới, An Dương Vương rước nỏ rời khỏi phun như trước đó, tuy nhiên nỏ hỏng rồi! Quân Thục chạy tan tác. Triệu Đà huỷ được Thục.

Ngày ni, khuôn mẫu truyện lịch sử dân tộc này đã và đang được liệt vào trong 1 trong mỗi dạng cuộc chiến tranh con gián điệp vô cùng sớm của lịch sử dân tộc nước ta.
Về năm rơi rụng của triều đại An Dương Vương, những tư liệu biên chép không giống nhau. Đa phần sách sử nước ta (Đại Việt Sử ký Toàn thư, Khâm quyết định Việt sử Thông giám Cương mục, Việt sử Tiêu án) đều chép là An Dương Vương thoát nước năm 208 TCN. Sách giáo khoa của nước ta địa thế căn cứ nhập Sử ký của Tư Mã Thiên ghi nước Âu Lạc rơi rụng năm 179 TCN. Sở dĩ như thế vì như thế Sử ký chép là Triệu Đà khử nước Âu Lạc "sau Khi Lã Hậu chết", tuy nhiên Lã Hậu bị tiêu diệt năm 180 TCN, vì thế nước Âu Lạc rơi rụng khoảng chừng năm 179 TCN. Truyền thuyết An Dương Vương, Nỏ Thần, và đàn ông Triệu Đà là Trọng Thủy ở rể nước Việt có rất nhiều khu vực ko phù hợp với Sử ký của Tư Mã Thiên, khoác dầu Sử ký là mối cung cấp tư liệu nhanh nhất có thể tuy nhiên những mái ấm ghi chép sử nước ta đã có được nhằm tìm hiểu thêm.
Thẻ ngọc "An Dương hành bảo"[sửa | sửa mã nguồn]

Thẻ ngọc "An Dương hành bảo" được nhìn thấy ở thành phố Hồ Chí Minh Quảng Châu Trung Quốc nằm trong cương vực nước Nam Việt thời cổ. Thẻ ngọc với hình dạng sát chữ nhật, tư góc thẻ tương khắc tư chữ "安陽行寶"[10] (An Dương hành bảo), đau khổ chữ to ra hơn đau khổ chữ phía nhập mặt mũi thẻ bao gồm 124 chữ lối cổ trựu. Bản tương khắc toàn văn sáu mươi (Giáp Tý), (60 chữ can chi). Xung xung quanh tô điểm tương khắc lối vằn sóng lượn. Do bị chôn nhiều ngày bên dưới khu đất nên gold color tương đối hung hung đỏ loét. Mặt ngược thẻ tô điểm lối cong hình câu liêm. Nét chạm bên trên thẻ ngọc An Dương thô.[11] Nhà phân tích "Sở giản" Dư Duy Cương ở thành phố Hồ Chí Minh Trường Sa, tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc mang lại rằng: "Ngọc bảo An Dương này là của An Dương thượng cổ nước ta. An Dương hành bảo với lỗ treo, đó là loại ngọc phiến người xưa treo thực hiện vật báu phòng thân, trừ cùn và để được mạnh khỏe." Thẻ ngọc này xẻ được ở phía sầm uất phái nam và cơ hội thành phố Hồ Chí Minh Quảng Châu Trung Quốc 18 km, phía trên hạ lưu sông Việt Giang tự một dân cày Khi cuốc khu đất xẻ được ở sườn núi năm 1932. Những thẻ ngọc xẻ được ở Quảng Châu Trung Quốc khoảng chừng 200 thẻ, nhập bại với thẻ ngọc tương khắc chữ An Dương. Khi Nam Việt vượt qua Âu Lạc, những bảo vật của Âu Lạc là chiến lợi phẩm nên mới nhất xẻ được ở Quảng Châu Trung Quốc.[12]
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ a b Giả thuyết loại nhất theo gót Đại Việt sử ký toàn thư, Khâm quyết định Việt sử Thông giám cương mục, fake thiết loại nhì theo gót Sử ký Tư Mã Thiên. Xem mối cung cấp vẫn dẫn.
- ^ Nguồn gốc Mã Lai của dân tộc bản địa nước ta Lưu trữ 2011-05-20 bên trên Wayback Machine, Bách Bộc xuất phiên bản. Giấy phép tắc xuất phiên bản số 3650/BTT/PHNT ngày 2/8/1971. Bản năng lượng điện tử tự talawas tiến hành.
- ^ Đại Việt sử ký toàn thư, quyển I.
- ^ Phan Huy Lê, Trần Quốc Vượng, Hà Văn Tấn, Lương Ninh, sách vẫn dẫn, tr. 129-130.
- ^ quyển 113, Nam Việt liệt truyện
- ^ quyển 41, Chí 21, Địa lí 4
- ^ Tư Mã Thiên, Sử ký, quyển 113, Liệt truyện, Nam Việt liệt truyện, chép: "且南方卑溼,蠻夷中閒,其東閩越千人眾號稱王,其西甌駱裸國亦稱王。" (Thả phái nam phương ti thấp, Man Di trung gian ngoan, kỳ sầm uất Mân Việt thiên nhân bọn chúng hiệu xưng Vương, kỳ tây Âu Lạc khỏa quốc diệc xưng Vương)
- ^ Đại Việt Sử ký Toàn thư, quyển 1, Kỷ mái ấm Thục.
- ^ Theo Tôn Nữ Quỳnh Trân, Phan An.
- ^ Đào Duy Anh, Lịch sử thượng cổ Việt Nam
- ^ Theo phân tách của phòng phân tích "Sở giản" Dư Duy Cương ở Trường Sa tỉnh Hồ Nam
- ^ Trịnh Quang Vũ (ngày 16 mon 12 năm 2011). “Cổ ngọc trang sức đẹp - Ngọc tỷ nước ta 5000 năm”. Hội Mỹ thuật nước ta. Bản gốc tàng trữ ngày 14 mon 3 năm 2016. Truy cập ngày 16 mon 9 năm 2015.
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- Phan Huy Lê, Trần Quốc Vượng, Hà Văn Tấn, Lương Ninh (1991), Lịch sử nước ta, luyện 1, Nhà Xuất phiên bản Đại học tập và giáo dục và đào tạo có tính chuyên nghiệp.
- Viện Sử học tập (1988), Biên niên lịch sử dân tộc cổ trung đại Việt Nam, Nhà Xuất phiên bản Khoa học tập xã hội.
- Đại Việt sử ký toàn thư, quyển I
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
![]() |
Wikimedia Commons được thêm hình hình ảnh và phương tiện đi lại truyền đạt về An Dương Vương. |
- An Dương Vương bên trên Từ điển bách khoa Việt Nam
- Khảo cổ bên trên Cổ Loa Lưu trữ 2016-09-22 bên trên Wayback Machine
- Thiền sư Lê Mạnh Thát và những vạc hiện tại lịch sử dân tộc chấn động
- Câu chuyện lịch sử dân tộc và truyền thuyết thời An Dương Vương
- Trọng Thủy - Mỵ Châu và bài học kinh nghiệm cảnh giác xâm lược
Bình luận