tư mã ý là ai

Tấn Tuyên Đế Bạn đang xem: tư mã ý là ai
Cao Tổ Tuyên Hoàng Đế- Tư Mã Ý
Tên
Tự	Trọng Đạt (仲達)
Thông tin cậy chung
Thế lực	Tào Ngụy
Chức vụ	Thái phó
Sinh	179 Ôn, Tiêu Tác, Hà Nam (Trung Quốc)
Mất	7 mon 9, 251
Miếu hiệu	Cao Tổ(晋高祖)
Thụy hiệu	Tuyên Hoàng Đế (宣皇帝)

Tư Mã Ý (chữ Hán: 司馬懿; 179 – 7 mon 9, 251), biểu tự động Trọng Đạt (仲達), là mái ấm chủ yếu trị, mái ấm quân sự chiến lược đáp ứng nước Tào Ngụy thời kỳ Tam Quốc vô lịch sử dân tộc Trung Quốc. Ông cũng chính là người bịa đặt chân móng mang đến mái ấm Tây Tấn thay cho thế mái ấm Nguỵ.

Ông với công rộng lớn bảo đảm an toàn được Tào Ngụy trước những cuộc Bắc trừng trị của Gia Cát Lượng. Sau một khoảng tầm thời hạn lâu năm nhẫn nhịn Tào Sảng nhằm đợi thời cơ, ông đang được tổ chức một cuộc lật sụp đổ ngoạn mục vô năm 249, khiến cho nhà vua Nguỵ chỉ với tồn bên trên trên lý thuyết. Từ tê liệt địa điểm quyền lực tối cao nhất của ông vô triều đình mái ấm Ngụy đang được kế tiếp được gửi phó mang đến nhì con cái ông là Tư Mã Sư và Tư Mã Chiêu bắt quyền lực tối cao thực tiễn trong phòng Ngụy, tạo ra nền móng mang đến con cháu của ông là Tư Mã Viêm soán mái ấm Ngụy, xây dựng mái ấm Tấn, thống nhất Trung Hoa, dứt thời kỳ Tam Quốc.

Sau khi mái ấm Tấn xây dựng, Tư Mã Ý đã và đang được con cháu bản thân truy tôn thụy hiệu là Tuyên hoàng đế (宣皇帝), miếu hiệu là Cao Tổ (高祖), nên còn được gọi là Tấn Cao Tổ (晉高祖) hoặc Tấn Tuyên Đế (晋宣帝).

Thiếu thời[sửa | sửa mã nguồn]

Gia tộc Tư Mã tự động cho chính bản thân là con cái con cháu của Cao Dương, hậu duệ của Trùng Lê, hạ quan lại Chúc Dung. Từ thời viễn cổ cho tới triều Thương đều lưu giữ chức Hạ quan lại. Đến thời mái ấm Chu, Hạ quan lại thay đổi trở nên Tư Mã. Thời vua Chu Tuyên vương vãi, tiên tổ Trình Bác Hưu Phụ với công bình quyết định Từ Châu nhưng mà phong bọn họ Tư Mã trở nên quý tộc. Đời loại 12, Tư Mã Ngang theo gót Hạng Vũ khử Tần, được ban tước đoạt Ân vương vãi, đóng góp đô ở quận thủ đô. Thời mái ấm Hán, gia tộc Tư Mã đời đời kiếp kiếp đều ở phía trên.

Cha Tư Mã Ý là Tư Mã Phòng (司馬防), u là Kỳ Đình (奇庭). tổ ấm ông với tám người nam nhi. Mỗi người đều sở hữu một hiệu kết thúc đẩy bằng văn bản Đạt. Do tê liệt, bằng hữu bọn họ đều được gọi cộng đồng là Tư Mã Bát Đạt (司馬八達). Đây là một trong thuật ngữ nhằm tỏ lòng kính trọng, vị những group tám anh hùng tài năng không giống trong số thời kỳ trước đều đã và đang được gọi Theo phong cách này.^[1]

Gia đình Tư Mã Ý ban sơ sinh sống bên trên đế kinh Lạc Dương. Khi Đổng Trác tàn phá huỷ Lạc Dương và dời đô cho tới Trường An, anh trai Tư Mã Ý là Tư Mã Lãng đang được dẫn mái ấm gia đình về quê cũ ở Huyện Ôn và tiếp sau đó Dự kiến rằng điểm ấy tiếp tục phát triển thành mặt trận nên kế tiếp gửi về Lê Dương (黎陽).

Năm 194, khi Tào Tháo tiến công nhau với Lưu Bị, Tư Mã Ý lại trả mái ấm gia đình về Ôn thị trấn.^[2]

Dưới trướng Tào Tháo[sửa | sửa mã nguồn]

Những vẹn toàn nhân nói đến việc Tư Mã Ý đáp ứng bên dưới trướng Tào Tháo với khác lạ, tuy nhiên ông đang được gật đầu dịch vụ trước tiên vô phe Tào Tháo ở tuổi tác tía mươi. Theo Tấn thư, Tư Mã Ý rằng mái ấm Hán tiếp tục nhanh gọn lẹ dứt, và ko thấy với mô tơ thâm nhập phe Tào, vốn liếng đã sở hữu quyền trấn áp của Nhà Hán. Ông đang được kể từ chối những điều mời mọc của Tào Tháo, viện cớ bản thân hiện giờ đang bị bệnh dịch. Tào Tháo ko tin cậy nguyên nhân này, và phái người cho tới mái ấm ông vô đêm tối nhằm đánh giá. lõi trước điều này, Tư Mã Ý ở trong chóng cả buổi tối ko động đậy.

Năm 208, Tào Tháo đang trở thành Thừa tướng mạo và rời khỏi mệnh lệnh mang đến Tư Mã Ý cho tới tham ô chủ yếu, bảo rằng "Nếu ông tớ trốn tránh, hãy bắt lưu giữ." Sợ điều ko hoặc tiếp tục xẩy ra lúc còn kể từ chối, Tư Mã Ý sau cùng gật đầu lưu giữ chức Văn học tập duyện (文學掾).^[3] Tuy nhiên, theo gót Ngụy lược, Tào Hồng, người em bọn họ của Tào Tháo, đang được đòi hỏi Tư Mã Ý cho tới sẽ được thực hiện chúng ta với ông tớ, tuy nhiên Tư Mã Ý, vì như thế ko nhận xét cao Tào Hồng, đang được vờ vịt xót xa nên chống hèo nhằm tách họp mặt ông tớ. Tào Hồng tức tức giận cho tới bắt gặp Tào Tháo kể lại mẩu chuyện, tiếp sau đó Tào Tháo thẳng đòi hỏi Tư Mã Ý cho tới bắt gặp. Chỉ lúc ấy Tư Mã Ý mới nhất đầu tiên theo gót phe Tào.^[4]

Dưới trướng Tào Tháo, ông chính thức thăng tiến thủ qua loa những dịch vụ Đông Tào duyện (東曹掾), chức quan lại phụ trách trả những quan lại chức vô thao tác, Chủ bộ (主簿) và Tư mã (司馬), chức quan lại đảm nhận tương hỗ và cố vấn.

Năm 215, khi Tào Tháo vượt qua Trương Lỗ và bắt anh hùng này đầu sản phẩm, Tư Mã Ý đang được khuyên nhủ Tào Tháo kế tiếp tiến thủ về phía phái nam cho tới Ích Châu, vị Lưu Bị vẫn không yên được quyền trấn áp ở tê liệt. Tuy nhiên, Tào Tháo không tuân theo điều khuyên nhủ này. Tư Mã Ý ở trong số những cố vấn thúc dục Tào Tháo vận dụng khối hệ thống Đồn điền chế và cỗ vũ Tào Tháo lên bắt chức Ngụy Vương.^[5]

Thời Tào Phi[sửa | sửa mã nguồn]

Thậm chí trước lúc Tào Tháo mất mặt, Tư Mã Ý đang được giáp ranh với những người tiếp vị ông tớ là Tào Phi. Khi Tào Phi được lựa chọn thực hiện Thế tử mái ấm Ngụy năm 216, Tư Mã Ý phát triển thành trợ thủ tâm đắc của Tào Phi. Khi Tào Tháo lăn tăn giữa các việc lựa lựa chọn Tào Phi và Tào Thực, Tư Mã Ý ở trong số những người dân cỗ vũ Tào Phi và gom ông lên tiếp vị. Nhờ thế, Tư Mã Ý được Tào Phi không còn tin tưởng cậy.^[3]

Sau khi Tào Tháo bị tiêu diệt, Tào Phi tiếp vị phát triển thành Ngụy Văn Đế, Tư Mã Ý đang được nhập cuộc vô việc hạ bệ và gạt Tào Thực ngoài vũ đài chủ yếu trị.^[6] Ông được Tào Phi phong thực hiện Hà Tân đình hầu (河津亭侯), thăng Thừa tướng mạo Trưởng sử (丞相長史), dần dần lên Thượng thư, Đốc quân rồi Ngự sử Trung thừa (御史中丞), cải tước đoạt vị trở nên An Quốc Hương hầu (安國鄉侯). Năm 221, ông được thăng Thị trung, kiêm Thượng thư Hửu phó xạ.

Năm 225, Tào Phi thế quân tiến công Đông Ngô của Tôn Quyền, và phó mang đến Tư Mã Ý cai quan lại đế kinh khi ông tớ vắng tanh mặt mày. Tào Phi coi Tư Mã Ý như Tiêu Hà, người được ca tụng về những góp phần lặng lẽ hâu phương trận chi phí.^[5] Ngay sau khoản thời gian về bên, Tào Phi một lần tiếp nữa nhận xét cao Tư Mã Ý, rằng "Khi tớ đang được ở phía Đông, ông đang được ở lại đế kinh bảo đảm an toàn nó ngăn chặn mái ấm Thục ở phía Tây. Khi tớ trở về phía Tây tiến công Thục, tớ tiếp tục lại nhằm ông ở lại ngăn chặn mái ấm Ngô ở phía Đông."^[7] Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ được thăng chức Lục Thượng thư sự (録尚書事) (người hàng đầu những quan lại thượng thư), ở thời gian ấy với quyền lực tối cao thực tiễn và trách móc nhiệm như Thừa tướng mạo.

Thời Tào Duệ[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 226, khi Tào Phi đang được ngay sát bị tiêu diệt, ông phó thác người tiếp vị là Tào Duệ mang đến Tư Mã Ý, Tào Chân, và Trần Quần. Khi Tào Duệ phát triển thành Ngụy Minh Đế, ông đặc biệt tin cậy tưởng Tư Mã Ý và phong mang đến Tư Mã Ý chức Phiêu kỵ Đại tướng mạo quân (驃騎大將軍)^[8] bắt quyền trấn áp quân group bên trên Dự châu và Kinh châu (督荊豫二州諸軍事) vùng biên cương thân thuộc Ngụy và Ngô nhằm ngăn chặn những lực lượng của Tôn Quyền.

Trận Tân Thành[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 220, khi Mạnh Đạt đầu sản phẩm Ngụy và được Tào Phi tin tưởng phó chức vận hành Tân Thành. Tư Mã Ý ko tin cậy ông tớ và can loại gián Tào Phi chớ trọng dụng Đạt, tuy nhiên chủ kiến ko được nghe.^[6] Năm 227, Mạnh Đạt chính thức những cuộc thương lượng với Ngô và Thục, hứa hứa hẹn tiếp tục tảo sang trọng chống Ngụy khi với thời cơ. Tuy nhiên, ông đang được lưỡng lự trước những điều thúc dục của Gia Cát Lượng, và Gia Cát Lượng đang được buộc ông tớ nên hành vi bằng phương pháp bật mý ý ham muốn nổi loạn của Mạnh Đạt mang đến Thân Nghi, người đang được thế quyền ở Ngụy Hưng (魏興). Khi Mạnh Đạt biết thủ đoạn đã trở nên lộ, ông tớ chính thức chiêu tập luyện binh mã nhằm hành vi.^[9]

Sợ Mạnh Đạt cất binh ngay lập tức, Tư Mã Ý gửi mang đến ông tớ một bức thư nói:

"Trước tê liệt, ông sản phẩm Ngụy và được phó thác bảo đảm an toàn biên cương chống Thục. Người Thục xuẩn ngốc và vẫn ghét bỏ ông vì như thế ko chịu đựng theo gót gom Quan Vũ. Khổng Minh cũng vậy, và ông tớ đang được lần cơ hội tiêu xài khử ông. Có lẽ ông cũng nhận định rằng, tin cậy ông sẵn sàng nổi loạn chỉ là một trong thủ đoạn của Lượng thôi."^[10]

Mạnh Đạt phát âm thư nhận định rằng bản thân không hề nguy nan gì nữa, và ko mau lẹ sẵn sàng. Ông tin cậy rằng Tư Mã Ý, đang được nên trấn lưu giữ vùng biên cương thân thuộc Ngụy và Thục, nên mất mặt mỗi tháng nhằm về bắt gặp Tào Phi van nài quân rồi mới nhất cho tới Tân Thành được. Tuy nhiên, Tư Mã Ý ngay lập tức ngay lập tức lên lối cho tới Tân Thành vô 8 ngày, nhanh gọn lẹ vượt qua Mạnh Đạt còn còn chưa kịp sẵn sàng, và giết thịt ông tớ. Hành động này góp phần thẳng vô thành công xuất sắc của Trận Nhai Đình khiến cho Tư Mã Ý càng phổ biến.

Chống Gia Cát Lượng[sửa | sửa mã nguồn]

Đại tư mã Tào Chân, người từng lãnh đạo cuộc phòng vệ ngăn chặn những cuộc Bắc trừng trị của Gia Cát Lượng bị tiêu diệt năm 231, Tư Mã Ý lên thay cho chức và thứ tự trước tiên đương đầu với những lực lượng của Gia Cát Lượng. Tư Mã Ý lưu giữ quân bốt trú, kế hoạch của ông là đợi mang đến quân Thục nên bắt gặp trở ngại vì như thế việc tiếp tế quân lương lậu. Ông tách giao đấu với quân Thục vào cụ thể từng trường hợp, và bị những tướng mạo bên dưới quyền chế nhạo, bọn họ nhận định rằng ông là anh hùng nhút nhát.^[11] Khi ko thể chống thủ mãi, ông đành nên cho những tướng mạo tiến công những địa điểm của quân Thục, tuy nhiên bọn họ bị tiến công thất bại nặng nề và mất mặt 3000 quân, 500 cỗ giáp và 3000 nỏ.^[12] Khi sau cùng Gia Cát Lượng nên tháo lui, Tư Mã Ý mệnh lệnh mang đến Trương Cáp xua đuổi theo gót, Trương Cáp bị phục kích và bị giết thịt, việc này trào lên 2 nghi ngờ vấn:

Xem thêm: cha của inosuke là ai

• Tư Mã Ý mặc dù biết Gia Cát Lượng tiếp tục phục kích tuy nhiên vì như thế mái ấm trương ham muốn tiêu xài khử Trương Cáp nên đang được mượn đao giết thịt người.
• Tư Mã Ý đang được thực sự bị trúng tiếp của Gia Cát Lượng nên khiến cho Trương Cáp bị giết thịt.

Nguỵ lược viết: Quân Lượng tháo lui về, Tư Mã Ý sai Cáp xua đuổi theo gót, Cáp nói: "Quân pháp dạy dỗ, vây trở nên vớ nên banh lối bay mang đến giặc, kẻ thù chạy đừng nên xua đuổi theo". Ý ko nghe. Cáp cực chẳng đã, nên tiến thủ binh. Vì quân Thục sắp xếp phục kích bên trên núi cao, cung nỏ phun loạn xị, Cáp bị trúng thương hiệu vô bắp đùi."

Tuy nhiên, những mái ấm sử học tập không giống lại sở hữu chủ kiến rằng việc Trương Cáp xua đuổi theo gót Gia Cát Lượng và bị phục kích tử trận ở Kiếm Các là vì chủ yếu mái ấm ý của Trương Cáp chứ không cần nên tự mái ấm ý của Tư Mã Ý.

Trận tiến công loại song đường Tư Mã Ý và Gia Cát Lượng ra mắt năm 234. Tư Mã Ý một lần tiếp nữa hiểu được yếu tố của quân Thục đó là tiếp lương lậu, và rời khỏi mệnh lệnh mang đến Tư Mã Chiêu lưu giữ quân chống thủ đợi kẻ thù mệt rũ rời. Hai lực lượng đang được đối đầu bên trên đồng vị Ngũ Trượng. Dù rất nhiều lần bị Gia Cát Lượng khiêu chiến, Tư Mã Ý ko mang đến quân tiến công. Để khích động Tư Mã Ý, Gia Cát Lượng gửi mang đến Ý ăn mặc quần áo phụ nữ tất nhiên bức thư "`Trọng Đạt chui chui rúc vô trở nên ko giám rời khỏi nghênh chiến, thì với không giống chi phụ nữ, nếu như muốn xưng danh là kẻ quân tử và còn biết liêm sĩ, thì nên ra bên ngoài trở nên đọ tài cao thấp, còn nếu như không thì nên đem cỗ ăn mặc quần áo này vào`". Các tướng mạo Ngụy tức điên ham muốn rời khỏi tiến công. Để gạ gẫm dành riêng những tướng soái, Tư Mã Ý viết lách thư mang đến nhà vua Tào Duệ van nài rời khỏi tiến công. Tào Duệ biết ý của Tư Mã Ý không thích tiến công, nên mang đến Tân Tì rời khỏi khuyên nhủ sĩ chất lượng lưu giữ điềm đạm.^[13] Tư Mã Ý giành được mệnh lệnh của nhà vua, bởi vậy cứ đóng góp chặt cửa ngõ trở nên ko rời khỏi. Gia Cát Lượng lại gửi một sứ fake cho tới khiêu chiến. Tư Mã Ý ko bàn luận việc quân nhưng mà chỉ chất vấn việc làm của Gia Cát Lượng. Sứ fake đáp Gia Cát Lượng đích thân thuộc điều hành quản lý toàn bộ việc làm rộng lớn nhỏ vô quân, từ các việc phương án cho tới việc ăn uống hàng ngày của sĩ chất lượng, tuy nhiên phiên bản thân thuộc Lượng lại ăn đặc biệt không nhiều. Tư Mã Ý tiếp sau đó đang được rằng với nằm trong hạ rằng Gia Cát Lượng ko thể sinh sống lâu.^[14]

Sau tê liệt Gia Cát Lượng lao lực nhưng mà bị tiêu diệt, quân Thục lặng lẽ rút quân tuy nhiên lưu giữ kín việc ko trừng trị tang. Tư Mã Ý, được dân khu vực đưa tin Lượng đang được bị tiêu diệt ngay lập tức xua quân truy kích. Tuy nhiên tướng mạo Thục là Khương Duy và Dương Nghi mang đến quay trở lại fake cơ hội như ham muốn tiến công. Tư Mã Ý thấy vậy hoảng hồn rằng Gia Cát Lượng chỉ fake bị tiêu diệt ngay lập tức mang đến tháo lui quân. Việc Tư Mã Ý còn sinh sống nên vứt chạy trước một Gia Cát Lượng đang được bị tiêu diệt khiến cho người lúc ấy với câu nói: "Gia Cát bị tiêu diệt cũng xua đuổi được Trọng Đạt sống" (死諸葛嚇走活仲達). Khi Tư Mã Ý biết việc này, ông mỉm cười và nói: "Ta rất có thể pk với những người sinh sống, chứ không cần nên người bị tiêu diệt."^[15]

Chiến dịch tiến công Công Tôn Uyên[sửa | sửa mã nguồn]

Sau khi Vô Khâu Kiệm ko thể vượt qua những lực lượng của Công Tôn Uyên ở Liêu Đông, và Công Tôn Uyên đang được tự động phong thực hiện Yên Vương, Tào Duệ trao mang đến Tư Mã Ý trách nhiệm tiến công Công Tôn Uyên. Tư Mã Ý nhì thứ tự vượt qua Công Tôn Uyên bên trên mặt trận, và buộc ông tớ nên tháo lui về Tương Bình (襄平), và sẵn sàng vây hãm. Trời đột ngột sụp đổ mưa rộng lớn khiến cho trận đánh loại gián đoạn, tuy nhiên ngay trong lúc mưa tạnh, Tư Mã Ý tung rời khỏi một cuộc tiến công tổng lực. Công Tôn Uyên và những con cái bị giết thịt khi chạy trốn.^[16]

Binh trở nên khử Tào Sảng[sửa | sửa mã nguồn]

Khi Tào Duệ chuẩn bị bị tiêu diệt, ông nghi vấn Tư Mã Ý, và bố trí plan gạt Tư Mã Ý thoát ra khỏi triều đình của những người tiếp vị là Tào Phương.^[17] Ông ham muốn phó thác Tào Phương cho những người chú là Tào Vũ (曹宇) với chức nhiếp chủ yếu, cùng theo với Hạ Hầu Hiến (夏侯獻), Tào Sảng, Tào Triệu (曹肇), và Tần Lãng (秦朗). Tuy nhiên, nhì vị quan lại được ông tin cậy tưởng là Lưu Phóng (劉放) và Tôn Tư (孫資) ko thân thuộc thiết với Hạ Hầu và Tào Triệu hoảng hồn hãi về sự được phong thực hiện những quan lại nhiếp chủ yếu, và lần cơ hội thuyết phục ông trả Tào Sảng (là người bọn họ thân thuộc thiết) nằm trong Tư Mã Ý (khi ấy đang được lãnh đạo quân bên trên Cấp huyện(汲縣, nằm trong Tân Hương, Hà Nam ngày này, và là kẻ Lưu Phóng nằm trong Tôn Tư thân thuộc thiết)^[18] thực hiện nhiếp chủ yếu thay cho thế. Tào Vũ, Tào Triệu và Tần Lãng bị gạt ngoài plan.

Ban đầu, Tào Sảng và Tư Mã Ý nằm trong share quyền lực tối cao, tuy nhiên Tào Sảng nhanh gọn lẹ người sử dụng một vài thủ đoạn chủ yếu trị nhằm tôn vinh Tư Mã Ý với những chức vụ như Đại Thái phó trong những khi gạt vứt quyền lực tối cao thực sự ngoài tay ông tớ. Tào Sảng tiếp sau đó thể hiện từng đưa ra quyết định cần thiết và ko cần thiết chất vấn chủ kiến Tư Mã Ý. Nhanh chóng, vây cánh của Tào Sảng bao gồm Đặng Dương (鄧颺), Lý Thắng (李勝), Hà Yến (何晏), và Đinh Mật (丁謐),^[19] những người dân được nghe biết về tài năng tuy nhiên thiếu thốn khéo léo, được phó những địa điểm quyền lực tối cao, và bọn họ trục xuất từng vị quan lại ko nằm trong phe phái với bản thân ngoài triều đình.^[20] Tư Mã Ý vẫn được bắt quyền lãnh đạo quân group (cả việc vượt qua cuộc tiến công rộng lớn của Đông Ngô năm 241), tuy nhiên không tồn tại quyền lực tối cao vô triều đình.^[21]

Năm 244, Tào Sảng muốn làm với khét tiếng quân sự chiến lược của riêng biệt bản thân, tung rời khỏi một cuộc tiến công rộng lớn vô TP.HCM biên cương rộng lớn của Thục Hán ở Hán Trung (Hán Trung, Tứ Xuyên ngày nay), nhưng mà ko sẵn sàng kỹ lưỡng về phục vụ hầu cần. Hai mặt mày ở thế giằng teo, tuy nhiên sau khoản thời gian những lực lượng Tào Ngụy không còn hoa màu, Tào Sảng buộc nên tháo lui với tổn thất rộng lớn về nhân mạng.^[22] Tuy nhiên, mặc dù thất bại trận, Tào Sảng vẫn bắt thực quyền. Năm 247, Tư Mã Ý ngán chán nản với thực trạng hữu danh vô thực của tớ, cáo xót xa van nài về vườn. Tào Sảng phái Lý Thắng cho tới tìm hiểu la với nên Tư Mã Ý xót xa thiệt hay là không, Tư Mã Ý đóng góp fake và lừa được Lý Thắng.^[23]

Năm 249, Tư Mã Ý rời khỏi tay. Khi Tào Phương và Tào Sảng ở bên phía ngoài thủ đô nhằm cho tới thăm hỏi mộ Tào Duệ thì Tư Mã Ý, với việc trợ gom của một vài vị quan lại chống Tào Sảng, tuyên tía giành được khẩu lệnh kể từ Quách thái hậu (vợ Minh Đế Tào Duệ), đóng góp toàn bộ những cổng trở nên Lạc Dương và gửi một thông tin cho tới Tào Phương, kết tội Tào Sảng kìm chế và lũng đoạn triều đình và đòi hỏi Tào Sảng nằm trong bằng hữu của ông tớ nên bị miễn nhiệm. Tào Sảng hoảng hoảng hồn ko biết nên thực hiện thế nào là, thậm chí là khi đã và đang được cố vấn là Hoàn Phạm khêu ý đem Tào Phương chạy cho tới đế kinh không giống ở Hứa Xương nhằm trừng trị hịch gọi quân những trấn về ngăn chặn Tư Mã Ý, Tào Sảng chọn lựa cách đầu sản phẩm với lời hứa hẹn của Tư Mã Ý rằng tiếp tục mang đến ông tớ níu lại từng chức vụ. Tuy nhiên, Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ nuốt điều và hành quyết Tào Sảng nằm trong toàn bộ phe phái nằm trong bọn họ sản phẩm của mình vì như thế tội phản bội.^[24]

Sau khi rung rinh quyền, Tư Mã Ý cảnh giác gạt vứt toàn bộ nguyệt lão rình rập đe dọa tiềm ẩn với quyền lực tối cao của tớ. Ông nhanh gọn lẹ triển khai dự tính cướp đoạt bằng phương pháp buộc Tào Phương trao mang đến ông cửu tích - một tín hiệu thoán đoạt - và sau này lại kể từ chối. Vị vua 18 tuổi tác Tào Phương không hề chút quyền lực tối cao nào là. Tuy nhiên, Tư Mã Ý đang được hàng phục lấy được lòng dân khi tiêu xài khử biểu hiện tham ô nhũng và sự quan lại liêu thời Tào Sảng, thăng chức mang đến một vài vị quan lại thanh liêm.

Sau vụ việc này, Tư Mã Ý được thăng Thừa tướng mạo, tiến thủ tước đoạt An Bình quận công (安平郡公), vô triều ko gọi thương hiệu. Thế tuy nhiên Tư Mã Ý vờ vịt khiêm nhượng,^[8] chỉ nhận Thái phó, tước đoạt Vũ Dương hầu (舞陽侯). Sử sách gọi là Cao Bình Lăng chi biến (高平陵之變) hoặc Chính Thủy chi biến (正始之變).

Dẹp Vương Lăng[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 249, vị tướng mạo nhiều quyền lực tối cao Vương Lăng (王淩), người bắt trách móc nhiệm lãnh đạo TP.HCM kế hoạch Thọ Xuân (壽春, Lục An, An Huy ngày nay) thủ đoạn nổi dậy ngăn chặn quyền lực tối cao của Tư Mã Ý, nằm trong với việc giúp sức của Sở vương vãi Tào Bưu (曹彪) và cũng là một trong nam nhi của Tào Tháo (người được dự tính tiếp tục lên thay cho Tào Phương).

Năm 251, Vương Lăng đang được sẵn sàng triển khai plan thì bị nhì vị quan lại bên dưới quyền là Hoàng Hoa (黃華) và Dương Hoằng (楊弘) phản bội bật mý mang đến Tư Mã Ý. Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ tiến thủ quân về phía đông đúc trước lúc Vương kịp sẵn sàng và hứa tiếp tục thả mang đến ông tớ. Vương Lăng biết bản thân ko thể ngăn chặn và đầu sản phẩm, tuy nhiên một lần tiếp nữa Tư Mã Ý nuốt điều buộc Vương Lăng và Tào Bưu nên tự động sát. Tất cả mái ấm gia đình Vương Lăng hao hao mái ấm gia đình những người dân nằm trong phe phái của ông đều bị giết thịt.

Sau khi mái ấm gia đình tôi đã trấn áp được nước Ngụy, Tư Mã Ý tắt thở ngày 7 mon 9 năm tê liệt, tận hưởng lâu 73 tuổi tác. Thụy hiệu là Văn Trinh (文贞), sau cải Văn Tuyên (文宣), táng ở Thủ Dương tô (首陽山)(Tức bên dưới chân núi xây đắp Thủ Dương Lăng của Tào Phi. Con trai ông là Tư Mã Sư lên thay cho quyền chấp chủ yếu Tào Ngụy.

Di sản[sửa | sửa mã nguồn]

Trương Đễ, quá tướng mạo Đông Ngô thời Tam quốc, nhận xét mái ấm Tào Ngụy ko lấy được lòng dân, bọn họ Tư Mã đang được quá cơ sẵn sàng việc giành ngôi kể từ lâu^[25]:

Sau khi Nhà Đông Hán sụp sụp đổ, niềm tin cậy của người xem chính thức thay cho thay đổi rằng quyền tiếp tục Nhà Hán đã và đang được gửi sang trọng mái ấm Thục Hán. Trước tê liệt, Tư Mã Ý được xem như là anh hùng được ca tụng vô Tấn thư và bên trên thực tiễn đã và đang được sùng bái. Sau tê liệt, Tư Mã Ý chính thức mất mặt thanh danh, một ý kiến được ghi lại vô cuốn tè thuyết cổ xưa Tam quốc thao diễn nghĩa. Trong tè thuyết này, Tư Mã Ý được tự khắc họa là một trong anh hùng đặc biệt tham ô vọng, xảo trá, ko thật thà, chỉ đáp ứng quyền lợi dòng tộc và nhằm lại di tích nhằm những con cái cướp quyền lực tối cao về mang đến mái ấm gia đình. Về mặt mày lịch sử dân tộc, nhiều điều bình hoặc xích míc hoặc giản dị ko tồn bên trên và nhịn nhường như được lấy kể từ những điểm lưu ý tưởng tượng của La Quán Trung hoặc kể từ những mẩu chuyện dân gian lận đã và đang được giữ lại trải qua nhiều mới.

Bởi những góp phần của Tư Mã Ý mang đến mái ấm Tào Ngụy là đáng chú ý, cuộc tranh biện về di tích của ông nằm tại việc đâu là mô tơ hành vi của ông. Một cuộc tranh biện đang được kéo dãn đến tới ngày này và nhịn nhường như sẽ không còn khi nào dứt, về sự Tư Mã Ý với ý gom Tào Ngụy như Hoắc Quang đã từng thời mái ấm Hán, hoặc ông hành vi là vì như thế tham ô vọng giành ngôi, như mái ấm Tân với thời hạn tồn bên trên ngắn ngủn ngủi của Vương Mãng. Tuy nhiên, ông đang được bị tiêu diệt chỉ vài ba năm sau khoản thời gian giành lại quyền lực tối cao kể từ Tào Sảng, ko nhằm lại câu vấn đáp rõ nét về những dự định của ông cho những mới sau.

Về sau, nam nhi ông Tư Mã Chiêu được phong Tấn vương vãi, ông được nam nhi truy tôn thực hiện Tấn Tuyên Vương (晋宣王). Đến khi con cháu nội ông là Tư Mã Viêm lập rời khỏi mái ấm Tấn, Tư Mã Ý được truy tôn thực hiện Cao Tổ Tuyên Hoàng Đế (高祖宣皇帝).

Truyền thuyết[sửa | sửa mã nguồn]

Một truyền thuyết về Tư Mã Ý bảo rằng ông rất có thể xoay đầu 180° bên trên cổ để xem về phí a đằng sau nhưng mà ko cần thiết tảo người. Đặc điểm đó sẽ là tựa như con cái chim cú.^[26] Truyền thuyết cũng bảo rằng khi Tào Tháo nghe được về sự này và ham muốn tự động bản thân kiểm tra. Tào Tháo cho tới phí a đằng sau Tư Mã Ý và gọi thương hiệu ông, và ngược thực đầu ông tảo được xung xung quanh.

Theo Tấn thư, khi Tào Tháo biết việc này ông đặc biệt thận trọng với Tư Mã Ý, rằng rằng:

"Người này ẩn ỉm tham ô vọng to lớn lớn".

Tào Phi trong tương lai cũng có thể có đánh giá tương tự:

"Người này rất có thể không chỉ có với dự định giản dị là một trong thủ túc".

Trong trò đùa hiện tại đại[sửa | sửa mã nguồn]

Tư Mã Ý xuất hiện tại vô loạt trò đùa Dynasty Warriors của Koei, lần thứ nhất ông xuất hiện tại ở Dynasty Warriors 2. Tư Mã Ý được thể hiện tại như 1 người xảo quyệt, tàn nhẫn và đặc trưng kiêu ngạo với từng thắng lợi. Trong xuyên suốt trò đùa đối thủ cạnh tranh của ông là Gia Cát Lượng cho đến khi ông này bị tiêu diệt ở cao nguyên trung bộ Ngũ Trượng, tỉnh Thiểm Tây. Trong Dynasty Warriors 6 ông có vẻ như ngoài khá không giống thay cho cái quạt lông vị vuốt. Trong Dynasty Warriors 7, ông quay về dùng thế Quạt lông mang tên "Fenghuang Wing" và là chỉ dẫn của nước Tấn (Jin) - một nước mới nhất của trò đùa.

Xem thêm: có ai trị nám bằng lá trầu không chưa

Gia đình[sửa | sửa mã nguồn]

Tổ tiên[sửa | sửa mã nguồn]

• Tư Mã Tích (司馬錫) (tổ tiên xa).
• Tư Mã Ngang (司馬卬) (Tần mạt Ân vương vãi (秦末殷王), tổ đời 12).
• Tư Mã Quân (司馬鈞) (kị).
• Tư Mã Lượng (司馬量) (cụ).
• Tư Mã Tuấn (司馬儁) (ông).
• Tư Mã Phòng (司馬防) (cha).

Anh em[sửa | sửa mã nguồn]

• Anh trai: Tư Mã Lãng (司馬朗), tự động Bá Đạt (伯達).
• Em trai: Tư Mã Phu (司馬孚), tự động Thúc Đạt (叔達).
• Em trai: Tư Mã Quỳ (司馬馗), tự động Quý Đạt (季達). Thân phụ của Tư Mã Việt
• Em trai: Tư Mã Tuân (司馬恂), tự động Hiển Đạt (顯達).
• Em trai: Tư Mã Tiến (司馬進), tự động Huệ Đạt (惠達).
• Em trai: Tư Mã Thông (司馬通), tự động Nhã Đạt (雅達).
• Em trai: Tư Mã Mẫn (司馬敏), tự động Ấu Đạt (幼達).

Phu nhân[sửa | sửa mã nguồn]

• Trương Xuân Hoa, trong tương lai được bịa đặt thụy hiệu là Tuyên Mục Hoàng hậu (宣穆皇后).
• Phục phu nhân (伏夫人).
• Trương phu nhân (張夫人).
• Bách phu nhân (柏夫人).

Hậu duệ trực tiếp[sửa | sửa mã nguồn]

• Tư Mã Sư (司馬師), tự động Tử Nguyên (子元), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Được Tấn Vũ Đế truy tặng Thế Tông Cảnh hoàng đế (世宗景皇帝).
• Tư Mã Chiêu (司馬昭), tự động Tử Thượng (子上), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Sinh Tấn Vũ Đế Tư Mã Viêm, truy tặng Thái Tổ Văn hoàng đế (太祖文皇帝).
• Tư Mã Cán (司馬幹), tự động Tử Lương (子良), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Truy tặng Bình Nguyên vương (平原王).
• Tư Mã Lượng (司馬亮), tự động Tử Dực (子翼), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Nhữ Nam vương (汝南王), sau nhập cuộc Loạn chén bát vương vãi.
• Tư Mã Trụ (司馬伷), tự động Tử Tương (子將), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Lang Tà vương (琅邪王), tổ phụ của Tấn Nguyên Đế.
• Tư Mã Kinh (司馬京), tự động Tử Tá (子佐), mẹ: Phục phu nhân, mất mặt sớm, tước đoạt Thanh Huệ đình hầu (清惠亭侯).
• Tư Mã Tuấn (司馬駿), tự động Tử Tang (子臧), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Phù Phong Vũ vương (扶風武王).
• Tư Mã Dung (司馬肜), tự động Tử Huy (子徽), mẹ: Trương phu nhân, tước đoạt Lương vương (梁王).
• Tư Mã Luân (司馬倫), tự động Tử Di (子彝), mẹ: Bách phu nhân, tước đoạt Lang Tà quận vương (琅邪郡王). Sau nhập cuộc loàn chén bát vương vãi, cướp ngôi con cháu là Tấn Huệ Đế Tư Mã Trung, là nhà vua loại 3 mái ấm Tây Tấn.
• Nam Dương công chúa (南陽公主), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu.

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Gia Cát Lượng
• Tư Mã Chiêu
• Tư Mã Sư
• Tư Mã Viêm

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

• Phòng Huyền Linh, Tấn thư quyển 1.
• Ngư Hoạn, Ngụy lược.
• La Quán Trung, Tam quốc thao diễn nghĩa.
• Sakaguchi, Wazumi (ed.) (2005) 坂口和澄・著 Seishi Sangokushi Gunyu Meimeiden 『正史三國志群雄銘銘傳』 Kojinsha:Tokyo.
• Watanabe, Seiichi (ed.) (2006) 渡辺精一・監修 Moichidomanabitai Sangokushi 『もう一度学びたい　三国志』 Seitosha:Tokyo.